Terechte zorgen over decentralisatie zorgtaken

Op 1 januari 2015 is het een feit. Conform beslissing van Tweede en Eerste kamer in Den Haag worden drie transities van zorgtaken naar de gemeenten een feit. Het gaat om:

• zorg bieden aan langdurig zieken of ouderen (AWBZ);
• hulp bij het vinden van werk (Participatiewet);
• de jeugdzorg

Het Rijk geeft aan dat er beleidsvrijheid is maar stelt dat het eerste jaar de taken uitgevoerd moeten worden op dezelfde wijze zoals het tot nu toe door het Rijk is uitgevoerd. De wajong (nu nog UWV) en de wsw (korting 70%) gaan met de bijstand op in één regeling binnen de Participatiewet. De thuiszorg (huishoudelijke hulp: korting 40%) en de langdurige zorg (korting 25%) vallen niet meer onder de  Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten maar gaan over naar de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, uitgevoerd door de gemeenten. De jeugdzorg (korting 15%) valt nu nog onder de provincies.

Op de partijraad van het CDA in februari van dit jaar hebben we samen met Horst ad Maas, Venray en Boxmeer resoluties ingediend onder andere voor de Jeugdzorg om onze collega's in de tweede kamer daarmee op pad te sturen in de Tweede Kamer debatten. Op het moment dat het Rijk vraagt flinke bezuinigingen door te voeren dan hoort daar volgens ons ook beleidsvrijheid bij. Dat krijgen we wel maar het eerste jaar niet en dat betekent dat we de financiële gevolgen daarvan op ons dak zullen krijgen. We staan zeer positief tegenover het idee van de transities. Waarom? Omdat we er van overtuigd zijn dat er lokaal een veel beter zicht is op de zorg die nodig is en daardoor ook beter op de zorgbehoefte ingespeeld kan worden. De taken die hiermee op het bordje van de gemeente komen zijn zo omvangrijk dat dit in Peel 6.1 verband wordt opgepakt. De termijn tot 1 januari 2015 is zo kort dat binnen Peel 6.1 niets anders gedaan kan worden dan de over de schutting gedropte zorgtaken op te vangen en uit te voeren. Vervolgens zullen we in de uitvoering zien waar de scherven zullen vallen omdat er onvoldoende tijd is om naast het invoeren van deze lokale zorgtaken ook nog eens de juiste maatregelen te nemen om het financiële tekort op te vangen.

Afgelopen vrijdag heeft de raad van Deurne de jaarlijkse raadsexcursie gehad waarbij we op bezoek zijn geweest bij de Mutsaers Stichting in Venlo, waar gemeenteraadslid Inge van Laarhoven werkzaam is, om een beeld te krijgen van wat er staat te gebeuren. Deze middag was zonder meer de moeite waard en met aansprekende voorbeelden verkregen we een goed inzicht in wat er staat te gebeuren maar ook welke kansen de transities met zich mee brengen. Ik ben overtuigd dat er besparingen mogelijk zijn, waarbij ik het belangrijk vind dat de juiste zorg bij de juiste mensen blijft komen. De heer Goedhart, bestuurder van de Mutsaersstichting bracht duidelijk in beeld hoeveel geld er wordt besteed aan het voortraject (indicatie) en de daadwerkelijke behandeling van patiënten. De kosten van het voortraject zijn tientallen malen groter dan de kosten van de uiteindelijke benodigde behandeling. Het pleidooi om daarom de juiste expertise sneller in een traject in te zetten om daarmee het indicatie traject te verkorten (of misschien wel te laten vervallen) en dus financiële middelen aan de voorkant in het traject te besparen om zo de zorg naar de toekomst ook gewoon betaalbaar te houden, spreekt mij zeer aan. Dit matcht ook met de vele geluiden uit de praktijk waar patiënten van ene hulp instantie naar andere hulpinstanties schuiven terwijl het daadwerkelijke probleem waar de patiënt mee zit niet verholpen wordt.

Omdat het om mensen gaat en we samen zorg willen dragen dat de juiste mensen ook de juiste zorg krijgen moeten we uit onze traditionele denkwijze stappen om de transitie niet een transformatie van taken van het Rijk naar gemeente te laten zijn. Er dient een daadwerkelijke transitie naar een toekomst "proof" zorgaanpak plaats te vinden, die dicht bij onze eigen burgers staat en op een verantwoorde wijze bekostigd kan worden. Maar omdat er zoveel belangen zijn van verschillende betrokken organisaties om hun eigen "business" overeind te houden is de allergrootste vraag of het daadwerkelijke doel van de transitie van de zorgtaken ook gerealiseerd zal worden.

De transities zijn door het kabinet, gedreven door bezuinigingen, door tweede en eerste kamer gedrukt. Het was beter geweest te kiezen voor een zorgvuldigere voorbereiding. Het was ook beter geweest om na te denken over mogelijke grote verschillen die straks per gemeente op het gebied van zorg zullen gaan ontstaan. Immers iedere gemeente of samenwerkingsverband van een groep gemeenten zal afhankelijk van de lokale politieke verhoudingen hierin een eigen invulling geven.
Het was beter geweest bij voorbaat te voorkomen dat straks langdurige zieken, ouderen en hulpbehoevende jeugd de dupe worden.

Vakantie: Sociaal en cultureel Deurne op zijn kop!

Na mijn blog buitengebied loopt leeg op 13 juli stond de vakantie voor de deur. Ik heb gekozen om ook mijn bloggen even te laten rusten want velen zijn de afgelopen 6 weken toch vooral met ontspanning en vakantie bezig geweest. Terecht natuurlijk want ieder mens heeft even de tijd nodig om weer even energie op te laden en even het hoofd leeg te laten lopen. Maar ook gewoon even de dingen te doen die er zo vaak niet van zijn gekomen. Denk aan aandacht aan het gezin of eindelijk weer eens een boek lezen. Wellicht een klus thuis. Echter deze vakantie was alles behalve rust voor de Deurnese burger. Het begon natuurlijk al met de mededeling dat alle clubs (zo’n 28) die gevestigd zijn in De Uitkomst binnen vier maanden hun accommodatie moeten verlaten evenals Destat die in de voormalige huishoudschool aan de Kruisstraat is gehuisvest. In Helenaveen commotie over de voorgenomen bomenkap in  de Mariapeel.

En dan op 6 augustus het bericht dat Cultuur Centrum Martien van Doorne de deur gaat sluiten omdat de cultuur ondernemer het faillissement heeft aangevraagd. Op 19 augustus kwam mij ook ter ore dat Stichting Cratosvrienden het bijltje erbij neer moet gooien en per 1 januari 2015 zal gaan stoppen omdat het financieel niet langer behapbaar is, de kledingbank zonder locatie zit en kleine activiteiten voor diegene die het al heel moeilijk hebben niet door mogen gaan. Het onweert en bliksemt in de samenleving van Deurne. Een samenleving die we graag zien koersen op eigen kracht.

Als fractievoorzitter ontving ik een brief van een werkgroep in oprichting (willen een stichting oprichten) die de bal willen oppakken om het cultuur centrum of cultureel centrum weer inhoud te geven. Dat vind ik dan weer echt de kracht van de samenleving in Deurne waarin elke keer weer mensen op staan die de bal op wil pakken. En ik wens deze werkgroep ook veel succes toe. Tegelijkertijd heb ik daarbij ook een dubbelgevoel. Immers in de laatste raadsvergadering voor de vakantie sneuvelde een plan voor behoud van een brede bibliotheek (meer dan alleen een afhaalloket), uitgewerkt op eigen kracht door een andere werkgroep die uit onze Deurnese samenleving was opgestaan. Maar helaas het amendement dat we ingediend hadden om de werkgroep hierin te ondersteunen en de extra benodigde financiele middelen van 70.000 euro hiervoor vrij te maken (minder bezuiniging dan oorspronkelijk gepland) haalde het niet doordat de coalitiepartijen (DOE!, DeurneNu en VVD) hiermee niet instemden. In dit amendement pleitte we ook voor synergie tussen meerdere instanties zoals naast de bieb, VVV en andere sociale maatschappelijk instellingen. Dit plan  zorgde ervoor dat er toch nog een flinke besparing op de bieb van ruim 300.000 euro structureel werd gerealiseerd. Maar helaas.
Gelukkig zien we dat DOE! volgens het artikel in ED op 8 augustus jl. nu ook deze synergie wil zoeken in plaats van huisvesting in leegstaande winkelpanden.

Maar goed het dubbelgevoel. Wat nu als deze nieuwe werkgroep hard aan de slag gaat en een goed plan optuigt? Terwijl we in de krant vernamen dat wethouder Lemlijn niet uitsluit dat er bijvoorbeeld een grote winkelketen in het pand gevestigd zou kunnen worden en stel dat zich dat ook daadwerkelijk voor doet? Wordt dan opnieuw het koersen op eigen kracht wat we van onze burgers vragen in de kiem gesmoord en laten we teleurgestelde vrijwilligers achter? Dat mag in mijn ogen absoluut niet nogmaals gebeuren!

Daarom zullen we vooraf duidelijkheid moeten verschaffen met wat we willen. En dat betekent dus ook durven kiezen en de consequenties van die keuze dragen.  Wat mij betreft blijft het pand een maatschappelijk functie dragen. Een bundeling van sociale en culturele zaken. Plaats voor een bredere bibliotheek en VVV kantoor. Maar ook onze lokale radiozender DMG zou een mooie plaats in het cultureel centrum kunnen innemen. Ook op het cultuur vlak dient er een aanbod te zijn passend voor Deurne bij deze tijd. Zoals Erik Vink het schreef in zijn opinie in het Weekblad voor Deurne: “Wat we er met z’n allen nog steeds kunnen vinden, dat weet ik wel. Theater, muziek, dans, cabaret in een vorm die Deurne niet voor mogelijk hield. De bibliotheek waarom niet? Cultuur. ..... Graag of niet, natuurlijk. Want elk dorp krijgt wat het verdient.”

Precies! En dat betekent dat we ook duidelijk moeten zijn wat we hiervoor over hebben. Want voor mij is 1 ding zeker: Cultuur kost geld. Zo was ik de afgelopen weken in Frankijk in Le Bugue in het mooie gebied van de Dordogne en La Vezere, een plaatsje met 2778 inwoners en zoals je op bijgaande foto's kunt zien met voorzieningen: Bibliotheek, VVV, Muziekschool. Daarnaast zag ik dat er ook een brandweerkazerne met 4 brandweerwagens midden in het dorp aanwezig was. Het is dus waar voor je kiest en waar je geld voor vrij maakt. Deurne met haar 32.000 inwoners verdient meer! 

Vakantie reces? Alles behalve dat, Deurne stond sociaal en cultureel helemaal op zijn kop.